NHỮNG VẤN ĐỀ MỚI VỀ MỤN TRỨNG CÁ

BS. Hoa Tấn Dũng, Bệnh viện  Da liễu Trung ương Quy Hòa

1. Giải mã gene của vi khuẩn gây mụn.
Thế giới gene đầy phức tạp của loài vi khuẩn chuyên gây mụn vừa được hé mở. Các nhà khoa học tìm thấy một số loại giúp khuẩn tấn công da, số khác kích thích sự viêm nhiễm.Thật bất ngờ về số lượng gene của khuẩn Propioni trong hoạt động phá huỷ mô da, theo tiến sĩ Holger Bruggeman, Đại học Georg-August, Đức có 2.333 gene đã được nhận diện, mỗi gene có chức năng riêng, trong đó có loại còn hỗ trợ các enzyme tấn công da.
Vi Khuẩn Propioni là tác nhân gây mụn ở người trưởng thành, sống trong các tuyến dưới da và sinh dầu ở các nang lông. Các bệnh da liễu do Propioni gây ảnh hưởng tới 80% thanh thiếu niên, thậm chí cả những người lớn tuổi. Bệnh thường bắt đầu xuất hiện vào giai đoạn dậy thì, khi các tuyến dưới da sản sinh dư thừa mỡ. Chính các tế bào da chết cùng với mỡ đã bít lỗ chân lông trên vùng mặt, lưng, ngực và sinh mụn.
Nguyên nhân khiến một số người rất dễ nổi mụn vẫn còn là ẩn số, song hệ miễn dịch có thể đóng vai trò. "Ngay khi khuẩn Propioni tấn công, sự viêm nhiễm cũng nhảy vào cuộc. Lúc này, sức miễn dịch của từng cơ thể sẽ quyết định khả năng sinh mụn", Bruggeman giải thích. Sở dĩ mụn diễn ra phổ biến ở tuổi dậy thì có thể là do khi đó da sản xuất nhiều dầu - "món khoái khẩu" của khuẩn Propioni.
2. Thuốc mới trị mụn mủ: phân tử: MBI 594 AN
Cho đến nay, các dung dịch trị mụn không phải lúc nào cũng đem lại hiệu quả. Việc điều trị bệnh cũng như điều trị các sẹo để lại sau mụn là cả một vấn đề khó khăn. Mới đây. các nhà nghiên cứu Canada đã đưa vào thử nghiệm một dược phẩm có hiệu quả rất cao trong việc điều trị mụn trứng cá. Bên cạnh đó, việc điều trị bằng laser hoặc đa liệu pháp có thể tạo nên một cuộc cách mạng trong điều trị căn bệnh chiếm đến 85% lứa tuổi dậy thì này.
Tại Hội nghị thế giới về các tác nhân chống nhiễm khuẩn tổ chức vào tháng 12/2003 tại Chicago (Mỹ), các nhà nghiên cứu Canada thuộc Công ty Sinh kỹ thuật học Micrologix Biotech ở Vancouver thông báo đã phát minh được một loại thuốc có thể trị dứt điểm mụn trứng cá. Các thí nghiệm đã được thực hiện với loại kháng sinh mới mang mã số MBI 594 AN và đạt kết quả rất đáng khích lệ.
MBI 594 AN tỏ ra rất hiệu quả trong việc chống lại vi khuẩn gây mụn Propionibacterium acnes. Theo Phó Chủ tịch Micrologix Biotech - BS. Patricia McNicol, MBI 594 AN là một phân tử peptid tổng hợp, có khả năng tấn công thẳng vào màng tế bào vi khuẩn gây mụn một cách nhanh chóng khiến chúng không kịp phản công. Cho đến nay, chưa có thuốc nào đem lại hiệu quả cao trong lĩnh vực điều trị mụn vì vi khuẩn dễ dàng tạo ra cơ chế đề kháng kháng sinh. Chỉ có các dẫn xuất của vitmin A (vitamin A acid) là có hiệu quả nhưng lại bất tiện ở chỗ gây ra nhiều tác dụng phụ trầm trọng. Hiện các nhà nghiên cứu đang tiếp tục quan sát xem liệu sau khi ngưng thuốc, mụn trứng cá có tái phát và gia tăng không?
Tiến hành các thử nghiệm lâm sàng ở pha II trên 75 bệnh nhân cùng các thử nghiệm in vitro cho thấy: Tất cả 27 chủng vi khuẩn gây ra mụn (Proprionibacterim acnes): đã đề kháng với các thuốc điều trị hiện nay đều tỏ ra mẫn cảm với phân tử mới MBI 594 AN. Chi tiết này rất quan trọng vì vi khuẩn đề kháng với rất nhiều liệu pháp, hiện tại đã tăng lên gần 30 lần, gây nhiều khó khăn cho việc điều trị.
Thử nghiệm này còn cho thấy phân tử mới MBI 594 AN tiêu diệt vi khuẩn bằng cách xuyên thủng màng tế bào một cách nhanh chóng, làm tan vỡ cấu trúc vi khuẩn, làm chúng không kịp có phản ứng tạo ra cơ chế đề kháng nên không xảy ra hiện tượng kháng thuốc.
Tuy kết quả bước đầu có vẻ khả quan, nhưng vẫn cần có những nghiên cứu đầy đủ hơn, nhất là các thử nghiệm lâm sàng để xác định liều lượng tác động của hợp chất mới. Sự ra đời của kháng sinh mới này quả là một tin vui cho những người đã “đau khổ” vì mụn trứng cá. Các nhà khoa học hy vọng MBI 594 AN sẽ được tung ra thị trường trong vòng 2 năm nữa.
3. Dùng laser và lột da để chống sẹo.
Các vết sẹo lồi hoặc lõm do mụn gây ra có thể được khắc phục nhờ dùng tia laser. Tuy nhiên, để có hiệu quả cao, kỹ thuật này cần được kết hợp với các liệu pháp lạnh, cà da, lột da mặt, mài da...
Trong hội nghị mùa hè của Viện Hàn lâm Da liễu Hoa Kỳ, BS. Goldman đã nhấn mạnh vai trò của tia laser trong việc điều trị sẹo mụn. Nghiên cứu trên 14 bệnh nhân được điều trị bằng tia laser YAG cho thấy bề mặt của da được cải thiện đáng kể. Nhưng đây không phải là phương pháp duy nhất, mà cần kết hợp với các kỹ thuật khác như liệu pháp lạnh, cà da, lột da mặt, mài da...
Kỹ thuật siêu mài mòn kỹ thuật số giúp mài mòn bề mặt da, lấy đi lớp tế bào trên cùng của biểu bì để tạo nên làn da mịn màng, bằng phẳng hơn. Việc liền sẹo thường đạt được sau một tuần. Trong thời gian tạo lập lớp da mới, bệnh nhân phải tránh phơi nắng trong 2 tháng để khỏi bị sạm da. Trong mọi trường hợp, việc điều trị sẹo mụn chỉ được thực hiện khi bệnh không còn tiến triển nữa.
4. Hướng đến đa liệu pháp trị mụn.
Trong tương lai, mụn trứng cá có thể được điều trị tận gốc bằng cách phối hợp nhiều liệu pháp như sử dụng kháng sinh kết hợp với peeling hóa học hay laser và những thuốc khác để tạo được kết quả khả quan hơn. Bác sĩ Vidimos một chuyên viên da liễu - nhấn mạnh: Việc kết hợp nhiều kỹ thuật khác nhau sẽ tạo ra các phương pháp điều trị mới; Từ việc phối hợp kháng sinh làm giảm nhiễm trùng, giúp giảm hình thành các sẹo mụn đến việc làm liền sẹo. Tùy theo các đặc tính của sẹo như độ sâu, hình dạng và vị trí, chuyên da da liễu sẽ sử dụng phương tiện thích hợp như bioxyde carbon dạng bột (CO2), laser YAG để điều trị…