UNG THÖ TEÁ BAØO ÑAÙY

 1. Dòch teå hoïc

Thöôøng gaëp treân ngöôøi da traéng, ít gaëp treân ngöôøi da ñen. Vuøng gaân xích ñaïo, nôi nhieàu aùnh naéng maët trôøi.

2. Trieäu chöùng laâm saøng

Ung thö teá baøo ñaùy xuaát hieän aâm æ, thöôøng khôûi phaùt luùc ñaàu laø noát ruoài hay moät beänh da coù töø tröôùc, coù khi treân da bình thöôøng.

Thoâng thöôøng, coù haït ngoïc ung thö, beänh khôûi phaùt thöôøng coù veát loeùt (maát da) coù maøu ñen, khôûi phaùt töø töø, ngaøy moät taêng daàn veà kích thöôùc, coù theå coù dòch tieát ôû veát loeùt hoaëc khoâng.

2.1. Caùc hình thaùi laâm saøng

2.1.1. Ung thö teá baøo ñaùy phaúng laønh seïo.

Toån thöông thöôøng ôû vuøng da ñaàu, da maët. Toån thöông cô baûn luùc ñaàu laø loeùt da sau ñoù lan daàn roäng ra, ôû giöõa thì taïo thaønh seïo traéng, laâu ngaøy taïo thaønh maûng seïo vaø xung quanh thì coù vieàn ñen. Tieán trieån ngaøy moät roäng daàn, thôøi gian raát chaäm.

2.1.2. Ung thö teá baøo ñaùy theå loeùt.

Toån thöông thöôøng ôû vuøng da ñaàu, da maët. Toån thöông cô baûn laø loeùt da ngaøy moät taêng daàn, veát loeùt ngaøy moät roäng daàn ra, xaâm laán xuoáng toå chöùc beân döôùi, coù khi tôùi xöông gaây ñau ñôùn cho ngöôøi beänh. Ñaùy veát loeùt thöôøng coù ít dòch tieát, muû hoaëc maùu. Loeùt thöôøng keøm theo nhieãm truøng.

2.1.3. Ung thö teá baøo ñaùy theå noâng.

Toån thöông thöôøng khu truù ôû thaân mình. Toån thöông cô baûn laø maûng da ñoû, bôø khoâng giôùi haïn, treân bôø maët coù nhöõng vaûy da vaø vaûy tieát nhoû. Tieán trieån chaäm vaø laâu, khoâng coù huynh höôùng xaâm laán xuoáng beân döôùi.

2.1.4. Ung thö teá baøo ñaùy noåi cao leân.

Toån thöông thöôøng khu truù ôû maët vaø tay chaân. Toån thöông cô baûn laø u suøi leân, coù khi chaûy maùu, raát gioáng nhö ung thö teá baøo vaûy. Tieán trieån raát chaäm, luùc ñaàu gioáng u meàm laây sau ñoù coù theå loeùt da.

2.1.5. Ung thö teá baøo ñaùy daïng sô cöùng bì (ít gaëp).

Toån thöông khu truù ôû maët vaø thaùi döông, gaëp ôû tuoåi treân 40. Toån thöông cô baûn laø moät maûng cöùng, maøu vaøng hay maøu traéng ngaø vaøng, khoâng giôùi haïn roõ, ñoâi khi coù giaõn maïch raûi raùt, tieán trieån raát chaäm theo thôøi gian.

2.2. Tieán trieån cuûa ung thö teá baøo ñaùy

Tieán trieån chaäm vaø khoâng di caên, chæ xaâm laán taïi choã. Neáu bò sang chaán lieân tuïc hoaëc ñieàu trò khoâng ñuùng thì ung thö teá baøo ñaùy coù theå lan nhanh, loeùt roäng gaây phaù huyû nhieàu toå chöùc.

2.3. Moâ beänh hoïc

Teá baøo coù nguyeân sinh chaát raát ít, nhaân hình baàu duïc hoaëc hình troøn, kieàm tính, giôùi haïn roõ. Caùc teá baøo daøy ñaëc, baét maøu kieàm, giôùi haïn roõ troøn hoaëc khoâng ñeàu, coù truï ngang, bôø khoái u coù caùc teá baøo daïng keùo daøi hình truï nhö lôùp teá baøo ñaùy cuûa thöôïng bì.

2.4. Chaån ñoaùn

Laâm saøng: Coù daïng ung thö teá baøo ñaùy caùc daïng treân.

 Tieán trieån chaäm, ñieàu trò thuoác khoâng khoûi

Moâ beänh hoïc: Chaån ñoaùn quyeát ñònh

2.5. Ñieàu trò

2.5.1. Ñoát ñieän, plasma hay laser CO₂ vaø naïo baèng curettage

Duøng ñieän naêng hay quang naêng ñeå chuyeån thaønh nhieät naêng gaây phaù huyû teá baøo, sau ñoù duøng curettage ñeå naïo saïch toån thöông. Kyõ thuaät naøy tieán haønh nhanh, ñôn giaûn nhöng khoâng laáy boû saïch toå chöùc ung thö, tæ leä taùi phaùt cao.

2.5.2. Phaãu thuaät

Phaãu thuaät caét boû trieät ñeå toå chöùc ung thö (Mohs), sau ñoù duøng caùc phöông phaùp phaãu thuaät taïo hình da ñeå che laáp choã khuyeát da baèng vaït da: vaït da taïi choã, vaït da töø xa, vaït töï do hay vaù da rôøi.