BỆNH NẤM LANG BEN
Bệnh nấm lang ben là gì?
Bệnh nấm lang ben (Pityriasis versicolor) là một bệnh nấm da phổ biến, tổn thương là các mảng, dát đổi màu không ổn định thường xuất hiện trên ngực và lưng. Thuật ngữ 'pityriasis' được dùng để mô tả tình trạng da, mà trên đó xuất hiện nhiều vảy da mịn tương tự như cám, từ 'versicolor' có nghĩa là đa màu sắc. Có khi có tác giả còn gọi là 'tinea versicolor'.
Bệnh nấm lang ben thường xuất hiện thân, cổ, hoặc cánh tay, và rất hiếm gặp ở nơi khác của cơ thể. Tổn thương có thể màu hồng, nâu, màu đồng nhạt hoặc nhạt màu hơn so với xung quanh da. Có thể được ngứa nhẹ.
Dưới ánh sáng đèn Wood (tia cực tím A bước sóng dài), tại tổn thương phát màu vàng xanh.
Bệnh nấm lang ben phổ biến ở vùng khí hậu nhiệt đới, ẩm ướt hoặc ở những người đổ mồ hôi nhiều, vì vậy bệnh rất dễ tái phát vào mùa hè.
Một số hình ảnh lâm sàng Bệnh Nấm Lang Ben
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Nguyên nhân của bệnh nấm lang ben là gì?
Lang ben được gây ra bởi nấm Malassezia, mà cũng có thể được tìm thấy trên da bình thường.
Bình thường, Malassezia phát triển thưa thớt ở các vùng da bã nhờn (da đầu, mặt và ngực), không gây tổn thương. Ở một số người, chúng phát triển mạnh trên bề mặt da (lý do không rõ) và tiến triển thành các vết lang ben.
Dưới kính hiển, sợi nấm men được nhìn thấy giống như mì ống Ý và các chồi như thịt viên. Nuôi cấy nấm men trong phòng thid nghiệm là cực kỳ khó khăn.Tuy nhiên, văn hóa thường được tiêu cực vì nó là khá khó khăn để thuyết phục các nấm men phát triển trong phòng thí nghiệm. Gần đây, khoa học đã xác định có chín loài khác nhau của nấm men Malassezia. Các loài phổ biến nhất của nấm men được nuôi cấy từ các tổn thương lang ben là M globosa và M sympodialis.
Loại lang ben nhạt màu là do một chất hóa học được sản xuất bởi Malassezia và khuếch tán xuống và làm suy yếu chức năng của tế bào sắc tố trong da.
Malassezia furfur dưới kính hiển vi
Điều trị
Sử dụng thuốc chống nấm uống và bôi. Có thể là một trong các loại sau:
-
Propylene glycol
-
Dung dịch Sodium thiosulphate
-
Selenium sulfide
-
Clotrimazole, miconazole, econazole hoặc ketoconazole
-
Terbinafine gel
-
Ciclopirox kem/dung dịch
Nên bôi trực tiếp lên vùng da bịn tổn thương trước khi đi ngủ (thường là khoảng hai tuần). Bệnh nhân bị nấm lang ben dai dẳng có thể phải dung đến ketoconazole viên hoặc itraconazole viên từ 5-7 ngày. Sau khi uống thuốc một giờ, bệnh nhân nên những bài tập thể dục mạnh có thể giúp các thuốc đến được tổn thương nhiều nhất và không nên tắm cho một vài giờ.
Tái phát
Lang ben có màu hồng hoặc nâu thường điều trị nhanh có hiệu quả nhưng cũng rất dễ tái phát. Việc điều trị kháng nấm nên được lặp lại khi các tổn thương tái phát. Hàng tháng nên uống 1-3 ngày thuốc kháng nấm có thể phòng ngừa cho những người tái phát thường xuyên.
ThS. BS. Lương Trường Sơn